| has gloss | hye: Առանշահիկներ, հայ իշխանական տոհմ Մեծ Հայքի Ուտիք և Արցախ նահանգներում։ Առանշահիկները եղել են Կուր և Երասխ գետերի միջև տարածվող Աղվանք երկրամասի ժառանգական կառավարիչները։ Հայկական ավանդական պատմության համաձայն, Առանը Սյունյաց նախահայր Սիսակի սերնդից էր, հայկազնու, որդին Վաղարշակ թագավորը։ Հայ Արշակունիների թագավորության վերացումից հետո Առանշահիկները իրենց տոհմը հռչակեցին թագավորական։ Արդեն VI դ. Առանշահիկները հիշվում են «արքայից զարմից»։ Առանշահիկներից Վաչե Բ–ն մասնակցել է Վարդանանց պատերազմին։ Աղվանից երկրամասը տնտեսական, քաղաքական և մշակութային վերելք ապրեց Վաչե Բ–ի եղբորդի Վաչագան Բարեպաշտի գահակալման տարիներին։ Վերջինիս իշխանությունը տարածվում էր նաև Աղվանք երկրի վրա։ VII դ. սկզբին իրանական Միհրանյանները դավադրաբար կոտորեցին Ուտիքի Գարդման գավառի տեր Առանշահիկներից շատերին և տիրեցին նրանց կալվածքներին։ Թեպետ Միհրանյանները շուտով քրիստոնեություն ընդունեցին և ձուլվեցին հայերին, սակայն չկարողացան խուսափել Առանշահիկների հետապնդումներից։ նրանց ներկայացուցիչ, Աղվանից իշխան և սպարապետ Ջվանշիրն անգամ, որն իր հովանավորող քաղաքականությամբ հարգված էր հայերից, 683–ին զոհ գնաց Առանշահիկների վրեժխնդրությանը։ IX դ. |